Lies & Teije's reis website

Via Sparta naar Zacharo op de Peloponnesos


Zoeken

Vrijdag 22 juni, via Sparta naar Zacharo op de Peloponnesos

Een lege snelweg op de Peloponnesos Standbeeld van Leonidas, SpartaWe gaan al op tijd op pad, eerst maar richting Sparta waar we in 2014 ook langs kwamen maar toen hebben we de opgraving van het oude Sparta overgeslagen. Het eerste stuk rijden we over de tolweg richting Kalamata en alweer is de snelweg bijna helemaal leeg. Als we al eens een auto tegenkomen is het een vrachtwagen of een toerist. Ook al is het gedeeltelijk een tolweg, in dit tempo zullen ze de kosten niet snel terug verdienen.
Het oude en nieuwe Sparta liggen vlak naast elkaar en ertussen in staat het standbeeld van Leonidas I, een legendarische koning van Sparta die sneuvelde in de oorlog tegen de Perzen toen hij met een paar honderd man het Perzische leger (die met duizenden in de meerderheid waren) probeerde tegen te houden bij de pas van Thermopylae in 480 v.c.
Maar het terrein van de opgraving lijkt gesloten, alle hekken zitten dicht. Toch zien we in de verte wat mensen lopen. We treuzelen wat bij het hek als er een jochie in schooluniform komt aanlopen, ons vreemd aankijkt, het hek opendoet en doorloopt. Hij kijkt nog een paar keer achterom en wij voelen ons nogal dom, we hebben de deur in het hek helemaal niet geprobeerd.
Het oude Sparta Resten van een kerk in het oude SpartaDe bruine bordjes verwijzen hier voor een keer wel in de juiste richting en op het terrein zelf zijn een aantal paden met richtingaanwijzers. In de Myceense tijd (1.600-1.100 v.c.) was Sparta al een stad maar het Sparta, waar we in de geschiedenislessen over hebben geleerd, onstond pas in de 10e eeuw v.c. met de verovering van het gebied door een Dorische stam. Het unieke aan de situatie was dat Sparta op een open vlakte ligt en er niet een stadsmuur was waardoor men steeds paraat moest zijn om zich te verdedigen tegen de vijandelijke omringende bewoners. Dat die vijandelijk waren is wel te begrijpen: als ze gevangen genomen waren, werden ze tot slaaf gemaakt.
Dit zou mede de oorzaak ervan zijn dat de Spartanen een 'Spartaanse' opvoeding kregen: baby's werden gekeurd op gezondheid en als er een afwijking werd geconstateerd, werd de baby zonder pardoes van een berg geooid. Zowel jongens als meisjes leefden vanaf hun 7e in kazernes en werden getraind in allerlei sporten. Op latere leeftijd kreeg iedereen, meisjes en jongens, een zware training tot soldaat. Dit was iets onbegrijpleijks voor de andere Griekse stadstaten waar vrouwen geen rechten hadden en als totaal onbelangrijk werden gezien (behalve voor het baren van kinderen).
Restanten van de oude stoa, SpartaEn zo ontstond het beeld van een Spartaan als geharde vechtsmachine, die sober leefde en een strakke discipline aanhield.
Toen in de 8e eeuw de bevolking snel toenam in de hele Griekse wereld, stichtte Sparta geen kolonies zoals de andere steden wel deden, maar veroverden steeds grotere delen van de Peloponnesos en werden zo de grootste militaire macht in de regio. Dat leidde uituindelijk tot 2 oorlogen tussen Athene en Sparta waarbij iedere Griekse polis wel een kant moest kiezen. En ook al kwam Sparta uiteindelijk als overwinnaar uit de bus, alle partijen kregen nooit meer de grootsheid die ze eerder hadden.
Het amfitheater in Sparta Het amfitheater in SpartaUiteraard is er ook een amfitheater, een beetje Griekse stad kon niet zonder, hoewel de restanten die nu te zien zijn het 'moderne' theater uit de Romeinse tijd is die plaats bood aan 17.000 toeschouwers. Er werden waarschijnlijk vooral ceremonies en vergaderingen gehouden. Het pastte vast niet bij de Spartaanse cultuur om er toneelvoorstellingen te houden, of ze moesten over de oorlog gaan.
Zicht op het nieuwe Sparta Olijfboomgaard bij SpartaVanaf het theater aan de zuidkant van de opgraving heb je uitzicht over het hedendaagse Sparta, een stad met vrede lanen en veel sinaasappelbomen en rozenstruiken, en de vruchtbare vlakte tussen de bergen. Sparta ligt zo'n 50 kilometer van de zee af maar door de veroveringen van het gebied had men daar toch een eigen haven en zelfs een flinke militaire vloot.
Hoewel het opgravingsterrein niet heel groot is, zijn we toch wel 2 uur aan het wandelen in de hitte. Gelukkig zijn er voldoende bomen die voor wat schaduw zorgen.
Romeins en Byzantijns badhuis, SpartaAls we langs de rand van het nieuwe Sparta wegrijden komen we nog langs de restanten van een 10e eeuws Byzantijns badhuis, gewoon tussen de bebouwing in. De Turken hebben later deze gewoonte overgenomen en zo ontstonden de hamams badhuizen die eveneens een belangrijke sociale functie hadden. Iets verderop zien we de fundamenten van een 10e eeuws kerkje, in dezelfde straat. Er liggen hier vast nog heel veel dingen in de grond verborgen.
De bergweg van Sparta naar Kalamata De bergweg van Sparta naar KalamataWe rijden daarna naar Kalamata via de kortste maar tevens langstdurende weg (de 82). De snelste route is 100 km en maakt een grote boog om de bergen heen. Onze weg is 55 kilometer maar duurt een half uur langer vanwege de kronkelige bergweggetjes. Door smalle kloven doorkruisen we het Taigetos gebergte en de waarschuwing voor vallende stenen is heel terecht want we zien nogal wat brokken steen langs de weg liggen.
De Taigetos bergrug De Taigetos bergrugHier is ook het hoogste punt van de Peloponnesos, de Profeet Ilias top op 2.404 meter hoogte. Vlakbij Sparta ligt Mystras, een belangrijk Byzantijns centrum uit de middeleeuwen, tegen de steile hellingen aan. Dat is zeker een bezoek waard maar dat hebben we 4 jaar geleden al gedaan, dat slaan we nu dus over. De begroeiing bestaat voornamelijk uit sparren en pijnbomen en lagere struiken maar aan de westkant is het een stuk kaler door hevige branden die in 2005 en 2007 hebben gewoed.
Monument voor slachtoffers uit de burgeroorlog De bergen vanuit Kalo NeroErgens halverwege het gebergte komen we weer een oorlogsmonument tegen, nu voor soldaten die meevochten in het democratische leger tijdens de burgeroorlog die van 1946 tot 1949 duurde. Griekenland heeft het in de 20e eeuw niet gemakkelijk gehad en pas na 1974 werd een normale democratie ingesteld, heel laat dus in vergelijking met veel andere westerse landen.
Na een stop in Kalamata rijden we door naar de westkust vanwaar we nog steeds de Taigetos als een imposant massief zien oprijzen.
Een strand vol schildpadnesten, Agiannakis Hier broedt de onechte karetschildpadHet is nog steeds behoorlijk warm en we besluiten een strandje te zoeken om nog even af te koelen in het water en gewoon wat te luieren. Op het strand zien we overal stokjes uit de grond komen en soms staan er bordjes bij. Als Lies op onderzoek uitgaat, blijken het nesten te zijn waar zeeschildpadden (caretta caretta, de onechte karetschildpad) eieren leggen. De schildpadden zelf zijn we nog niet tegen gekomen.
Als we klaar zijn met zonnebaden rijden we door naar Zacharo waar we wel heel enthousiast en hartelijk door Theodore ontvangen worden, de oude baas van Theodore Apartments. Als hij doorkrijgt dat ik wat Grieks spreek, is hij niet meer te houden en steekt hele verhalen af, in het Grieks uiteraard. We krijgen een ruime kamer met een groot balkon. En natuurlijk moeten we eten in Theodores restaurant waar de hele familie aan het werk is. Hoewel er niet veel klandizie is, duurt alles wel heel erg lang, we zitten al 20 minuten voor we iets kunnen bestellen en pas een uur later krijgen we ons eten. Het personeel (de familieleden dus) rennen rond alsof ze het razenddruk hebben en gestressed zijn, maar daarmee maken ze waarschijnlijk zichzelf wijs dat ze het echt druk hebben. Het is wel vermakelijk om te zien hoewel de stoelen erg oncomfortabel zijn en we liever wat sneller ons drinken en eten hadden gehad.
Het eten is trouwens prima, alleen de wachttijd niet. Eten doen we voortaan wel elders.

 


© Teije & Elisabeth 2000 - 2024 Naar boven